Effecten op het uitkeringsbestand
Stand van zaken per 1 juli 2021: 388 uitkeringen inclusief structurele loonkostensubsidies (LKS). De cijfers laten zien dat het totaal aantal uitkeringen blijft oplopen, dit heeft meerdere redenen dan alleen de effecten van de Corona crisis. Zo ervaart de doelgroep die zich meldt voor een bijstandsuitkering diverse en zwaardere problematiek. Dit heeft uiteraard effect op het vinden en behouden van werk. Daarbij is de taakstelling statushouders in 2021 verdubbeld, dit heeft eveneens een effect heeft op het volume van het uitkeringsbestand. Daarnaast zien we op dit moment veel bijstandsaanvragen vanwege verhuizing vanuit een andere gemeente naar de gemeente Uithoorn. De uitstroom tot 1 juni 2021 blijft achter. Bij de tweede Turap heeft de opdrachtgever aangegeven dat het bijstandsvolume moet dalen naar 352 uitkeringen/LKS per 1 januari 2022. Deze daling zal gerealiseerd worden door meer en extra in te zetten op re-integratie (Uithoorn). Het realiseren van deze doelstellingen is wel afhankelijk van de aantrekking van de economie en dan met name in de arbeidsmarktregio Groot Amsterdam.
De steunmaatregelen voor zelfstandigen eindigen per 1 oktober 2021, dit kan ook een onzekere factor voor het bijstandsvolume genoemd worden. Tot slot is bij de beleidsmedewerkers van opdrachtgever Uithoorn is een signaal afgegeven over het stijgende uitkeringsbestand. Daarbij is nog geen opdracht ontvangen voor de extra inzet op het gebied van re-integratie.
Ouder-Amstel: in tegenstelling tot Uithoorn is het uitkeringsbestand Ouder-Amstel navenant niet gestegen. Stand van zaken 1 januari 2021: 185 uitkeringen (excl. LKS). Stand van zaken 1 juli 2021: 185 uitkeringen (excl.LKS).
Conclusie
Geconcludeerd kan worden dat in Uithoorn de instroom van uitkeringen blijft toenemen. Het is uiterst onzeker hoe de ontwikkeling van het bijstandsbesluit er in 2021 uit gaat zien. De Coronamaatregelen, waaronder de ondersteuning van bedrijven en zelfstandigen, hebben mogelijk een remmende werking op de toename van het uitkeringsbestand. Maar wat gebeurt er als de Tozo ondersteuning stopt, hoeveel ondernemers moeten daardoor op termijn bijstand aanvragen. Sterke stijgingen (en dalingen) in de WW werken pas een jaar later fors door in de bijstand. Hier staat tegenover dat het aantal beschikbare banen groeit en het Sociaal Domein nu al inzet op de heroriëntatie van zelfstandigen. Duidelijk is dat de komende jaren rekening moet worden gehouden met een stijging van het uitkeringsbestand, maar hoe hoog die stijging gaat worden, is nog onduidelijk. Een stijgend uitkeringsbestand leidt tot hogere uitkeringslasten en uitvoeringskosten (bedenk hierbij dat niet de eindcijfers maar juist de dynamiek tussen de cijfers (hogere instroom/hogere uitstroom een groot effect heeft op de werkzaamheden van de klantmanagers PW).
Tenslotte: Gemeenten moet afwachten of, en in welke mate, de te verwachten hogere uitkeringslasten worden gecompenseerd via een ophoging van het Buig budget. Het voorlopig nader budget dat in april 2021 bekend is gemaakt, betrof een verlaging van de budgetten (omdat de explosie uitkeringen landelijk minder was dan geraamd). In september/oktober 2021 wordt het definitieve Buig budget bekend gemaakt.